ปัจจุบันเป็นที่ทราบกันดีว่ามีธุรกิจ SME เกิดใหม่ขึ้นในทุก ๆ ปี และยังมีความหลากหลายอย่างมาก ซึ่งเอสเอ็มอีก็เป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย เพราะกว่า 90% ของธุรกิจในไทยก็ล้วนเป็น SME ทั้งสิ้น คงจะน่าเสียดายถ้า SME จะไม่ได้ไปต่อเพราะก้าวไม่ทันเทรนด์โลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ในโอกาสที่ปี 2023 กำลังจะผ่านไป finbiz by ttb ขอชวนผู้ประกอบการเอสเอ็มอีมาจับตาเทรนด์ในปี 2024 เพื่อให้ธุรกิจสามารถวางแผน และเตรียมตัวเพื่อสร้างความได้เปรียบอันจะนำไปสู่ความแข็งแกร่งและโอกาสเติบโตอย่างยั่งยืนในอนาคต
เกิดอะไรขึ้นบ้างในปี 2023 และเทรนด์ไหนที่ยังได้ไปต่อ
จากเทรนด์ปี 2023 จะพบว่า ยังมีเทรนด์ที่น่าสนใจให้ไปต่อ เพิ่มการปรับปรุงรูปแบบต่อยอดเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้เข้ากับปี 2024 ก็น่าจะเป็นแผนธุรกิจที่ไฉไลไม่น้อย อย่างเทรนด์ 1) Health & Wellness สุขภาพ ความเป็นอยู่ที่ดี อาหารที่มีประโยชน์ จะไปต่อได้อีกหลายปี 2) นวัตกรรมประหยัดพลังงาน ยังคงมาแรงและเริ่มเห็นทิศทางชัดเจนขึ้น 3) “Petriarchy” เทรนด์ “ทาสหมา ทาสแมว” ที่ได้ไปต่อแถมยังออกแววจะเข้มกว่าปีที่แล้ว
- สุขภาพ ความเป็นอยู่ที่ดี อาหารที่มีประโยชน์ Health & Wellness มีรายงาน "The Global Wellness Economy Report 2023" ของ Global Wellness Institute พบว่า ตลาดสุขภาพและความงามทั่วโลกมีมูลค่าถึง 4.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ และคาดว่าจะเติบโตถึง 5.9 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐภายในปี 2025 การเติบโตของตลาดสุขภาพและความงามนี้เกิดจากประชากรที่มีอายุมากขึ้น รายได้ที่เพิ่มขึ้น และความสนใจในการดูแลสุขภาพที่เพิ่มขึ้น รวมถึงมีรายงาน ของ World Health Organization และ Institute for Health Metrics and Evaluation พบว่าสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของโลกประมาณ 70% ได้แก่ โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคเบาหวาน ซึ่งโรคเหล่านี้จะสามารถป้องกันและควบคุมได้ด้วยการดูแลสุขภาพที่ดี เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการเลิกสูบบุหรี่
- ด้านนวัตกรรมประหยัดพลังงาน ทั่วโลกยังคงต้องลงทุนในพลังงานหมุนเวียนและพลังงานประสิทธิภาพสูงมากขึ้นเพื่อบรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก โดยมีรายงานสนับสนุนหลายฉบับ ทั้งจาก IEA ,IRENA และอีกหลายสำนักที่ชี้ชัดว่าพลังงานหมุนเวียนมีแนวโน้มที่จะกลายเป็นแหล่งพลังงานหลักของโลกในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า เพราะการใช้พลังงานหมุนเวียนช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และยังช่วยประหยัดเงินในกระเป๋าของผู้บริโภค
- “ทาสหมา ทาสแมว” ยังเข้มข้นต่อเนื่อง ด้วยรายงานจากของ Mordor Intelligence พบว่า ตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงทั่วโลกมีมูลค่าถึง 110.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ และคาดว่าจะเติบโตถึง 130.7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐภายในปี 2025 การเติบโตของตลาดอาหารสัตว์เลี้ยงนี้แม้จะมีช่วงที่ชะลอตัวลงบ้าง แต่ก็ยังมากกว่าปีที่ผ่าน ๆ มา ซึ่งเกิดจากปัจจัยหลายประการ เช่น ประชากรที่มีอายุมากขึ้น รายได้ที่เพิ่มขึ้น และความสนใจในการเลี้ยงสัตว์ที่เพิ่มขึ้น รวมถึงการเลี้ยงสัตว์เลี้ยงในฐานะของสมาชิกครอบครัว เป็นเสมือนเด็กน้อยหรือลูกคนหนึ่ง ส่วนหนึ่งด้วยการตัดสินใจดูแลสัตว์เลี้ยงแทนการมีลูกด้วยความกังวลถึงอนาคตของโลก และการได้รับความยอมรับมากขึ้นของกลุ่ม LGBTQ+
นอกเหนือจากนี้ ในปี 2023 ยังมีเรื่องของ AI พัฒนามากขึ้นและเริ่มเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันมากขึ้น ทั้งนี้อาจเป็นเพราะเกิดการกระตุ้นเทคโนโลยีในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาที่ผู้คนต้องรักษาระยะห่างต่อกันทำให้เทคโนโลยีมาเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งชีวิตประจำวันได้ง่ายขึ้น และมีเรื่องราวของผู้สูงอายุที่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นและมีมิติที่เปลี่ยนไปไม่เหมือนก่อน ทั้งหมดนี้จึงนำมาสู่เทรนด์ของปี 2024
เกาะติดเทรนด์ 2024 เพื่อโอกาสที่ดีของธุรกิจ
- เทรนด์รักษ์โลก ดีต่อเรา ดีต่อโลก ดีต่อสังคม เป็นเมกะเทรนด์ ที่ทุกธุรกิจจำเป็นต้องยึดเป็นหลัก เพราะผู้บริโภคในยุคต่อไป จะไม่ได้คำนึงถึงแค่ประโยชน์ที่ตนเองจะได้รับเพียงอย่างเดียว แต่ต้องการจะบริโภคสินค้าที่มาจากธุรกิจที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ให้ความสำคัญด้านคุณภาพของชีวิตพนักงานรวมถึงสังคมด้วย
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ ลดการทำลายสิ่งแวดล้อม ลดความสูญเสีย ลดปริมาณขยะ การรีไซเคิล การใช้พลังงานหมุนเวียน การใช้วัตถุดิบแบบเต็มประสิทธิภาพ การสนับสนุนโครงการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ธุรกิจที่เป็นมิตรต่อสังคม สวัสดิการพนักงาน รวมถึงการทำธุรกิจอย่างมีจริยธรรม
- เทรนด์สุขภาพเข้มแข็งมีสุขอนามัย ห่างไกลทั้งโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง และโรคติดต่อ เทรนด์นี้ตกผลึกจากบทเรียนสุขภาพ ที่ แต่เกิดโรคระบาดอุบัติใหม่ในปี 2019 ที่ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมถาวร ที่ทำให้ผู้คนสนใจกับสุขภาพที่แข็งแรงและสุขอนามัย จนถึงทุกวันนี้
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ ส่วนประกอบของสินค้าและบริการ จะต้องไม่ก่อโทษต่อร่างกาย มีสุขอนามัย ความสะอาด เช่น บรรจุภัณฑ์อาหารที่ออกแบบให้เวลาเปิดออกรับประทานจะต้องลดสัมผัสให้น้อยที่สุด รวมไปถึงขั้นตอนการซื้อขายสินค้าและบริการ จะต้องลดการปนเปื้อน ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บริการด้านสุขภาพ หรือทำธุรกิจที่มีการกระตุ้นให้ผู้คนใส่ใจสุขภาพ เช่น การออกแบบการตลาดให้มีการออกกำลังกายเก็บแต้ม เป็นต้น
- เทรนด์ “Pet Parents” ต่อเนื่องจากทาสหมา ทาสแมว ในปีที่แล้ว และคาดว่าจะเข้มแข็งขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยเหตุผลที่กล่าวไปข้างต้น แต่ยังเพิ่มไปอีกนอกจากสัตว์เลี้ยงธรรมดาอย่าง สุนัข แมว ที่ได้รับความนิยมสูงอยู่แล้ว ก็ยังมีสัตว์เลี้ยงที่เงียบ ๆ ไม่ค่อยส่งเสียงรบกวน หรือกลุ่มสัตว์แปลก อย่างนกต่าง ๆ ก็ยังจะได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นด้วย เนื่องจากการให้ความรู้ผ่านสื่อต่าง ๆ และการขยายตัวของการแพทย์แบบ Exotic Pet เช่น หนู กระต่าย ชินชิล่า แพรี่ด็อก เต่า กบ นกแก้ว มาคอว์ นกยูง ปลาสวยงาม เป็นต้น
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ การจัดรูปแบบบริการให้รองรับกลุ่มคนที่มีสัตว์เลี้ยง หรือก็พัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีลูกเล่นต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยง อาหารและของเล่นสำหรับสัตว์เลี้ยง บริการดูแลสัตว์เลี้ยง ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยเพิ่มความมีสุขอนามัยให้ผู้เลี้ยงสัตว์ โดยการรองรับลูกค้าที่มีสัตว์เลี้ยงต้องดำเนินการให้ถูกหลักสุขอนามัย และไม่ทำให้รบกวนลูกค้าที่อาจไม่ได้ชอบสัตว์เลี้ยงด้วย
- เทรนด์ Aging Societies ที่แค่อายุมากขึ้น ไม่ได้แปลว่าต้องเป็น “คนแก่” จากข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติอายุเฉลี่ยของประชากรไทยที่มากกว่าอายุเฉลี่ยของประชากรโลก อันเนื่องมาจากความประสบความสำเร็จด้านการวางแผนครอบครัว ทำให้อัตราการเกิดจึงลดลง และยังมีอัตราการเสียชีวิตที่ลดลง จากการแพทย์และสาธารณสุขที่พัฒนาขึ้นทำให้ประชากรไทยมีอายุยืนยาวขึ้น แต่ไม่ได้หมายความว่า ประเทศไทยมีแต่ “คนแก่” ที่มีไลฟ์สไตล์แบบคนแก่ ๆ ในยุคก่อน เราสามารถพบคนที่มีอายุมากขึ้นยังมีศักยภาพในการทำสิ่งต่าง ๆ มากมาย จนถึงบุคลากรอายุมากที่ต้องการการดูแลก็ยังมีสัดส่วนที่สูง
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ การจับประเด็นที่การใช้ชีวิต ไลฟ์สไตล์ ผลิตภัณฑ์หรือบริการที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุทั้งในแง่ของการเตรียมตัวและป้องกันซึ่งสามารถทำได้หลากหลายรูปแบบ
- เทรนด์ “ความจางลงของช่องว่างระหว่าง Gen” ในยุคหนึ่งที่การตลาดหรือการทำกิจการใด ๆ อาจจะต้องคำนึงถึง Generation ของผู้รับบริการ ว่ามีแนวคิดอย่างไร แต่สิ่งเหล่านี้ กำลังลดลงเรื่อย ๆ ด้วยการมาของเทคโนโลยี และ นวัตกรรม อายุที่ยืนยาวขึ้นของผู้คน และ การเป็นปัจเจกของบุคคล โดยผู้คนทุกคน มีความกล้าและมั่นใจที่จะเป็นตัวของตัวเองมากกว่าการเป็นไปตามกระแสสังคมหรือความคิดแบบรวมหมู่ ดังนั้นแล้ว เรื่องนี้จึงตอบโจทย์ในเทรนด์ที่ 4 ด้วยว่าทำไม คนมีอายุมากขึ้น จึงไม่ใช่ “คนแก่” อีกต่อไป
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ การแสดงจุดยืนที่ชัดเจนของธุรกิจ เป็นแบรนด์ที่มีลักษณะเฉพาะของตัวเอง และต้องทราบว่า ลูกค้าเป้าหมายหลักมีลักษณะเป็นอย่างไร ไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิต เพื่อให้ธุรกิจ หรือแบรนด์ของเรามีตัวตนหรือมีลักษณะเฉพาะ
- เทรนด์ความปลอดภัยจากการใช้ AI และผลต่อมนุษย์ AI ที่มีการพัฒนามาอย่างไม่หยุดยั้ง ยิ่งพัฒนาก็ยิ่งเห็นประโยชน์ แต่ด้วยความฉลาดของ AI จนในอนาคตอันใกล้อาจมีความสามารถใกล้เคียงหรือมากกว่ามนุษย์ในทักษะบางด้าน ดังนั้นจึงต้องมีความรอบคอบในการพัฒนา เพื่อให้มีความปลอดภัยต่อข้อมูล และอาจจำเป็นต้องเริ่มต้องมีกฎมาบังคับ เพื่อไม่ให้ก้าวล้ำเขตความสามารถและความปลอดภัยของมนุษย์ ส่วนเทคโนโลยีอื่น ๆ จะมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาธุรกิจและขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงในหลาย ๆ ด้าน เราจะพบเห็นการใช้ IoT (internet of things) ได้บ่อย ๆ ในปีนี้
สิ่งที่ธุรกิจต้องให้ความสนใจ การใช้ AI ในธุรกิจ หรือการติดต่อกับลูกค้า จะต้องให้ความมั่นใจได้ว่า ข้อมูลจะปลอดภัย รวมถึงการใช้ AI จะไม่ทำให้เกิดการเลิกจ้างหรือไปละเมิดสิทธิบางอย่างของมนุษย์ รวมถึงผลกระทบของเทคโนโลยีที่มีต่อธุรกิจจะต้องเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น
ปรับตามเทรนด์...แต่ยังเป็นตัวเอง...ธุรกิจที่เข้าใจกระแส
เทรนด์ธุรกิจในปี 2024 เน้นย้ำถึงความสำคัญของการใส่ใจผู้บริโภคทุกช่วงวัย การสร้างธุรกิจที่แข็งแกร่งและโดดเด่น ร่วมกับการใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรมและรับผิดชอบ และยังคำนึงถึงความชอบและกิจกรรมของผู้บริโภคอย่างความต้องการของคนรักสัตว์เลี้ยง
ผู้ประกอบการควรติดตามเทรนด์เหล่านี้อย่างใกล้ชิด และปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น เพื่อให้สามารถอยู่รอดและเติบโตได้อย่างยั่งยืน โดย สามารถจับเทรนด์เหล่านี้มาพัฒนาธุรกิจของตนเองได้ดังนี้
- ให้ความสำคัญกับความต้องการของผู้บริโภค ตัวอย่างเช่น พัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคทุกช่วงวัย ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ ให้เน้นไปที่ลักษณะการใช้ชีวิต ไลฟ์สไตล์ ของกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย
- ใช้ข้อได้เปรียบจากการเป็นวัตถุดิบของไทย จากเทรนด์สุขภาพ ผู้ประกอบการสามารถใช้ข้อได้เปรียบจากการเป็นแหล่งสมุนไพร และผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรเพื่อสุขภาพ สามารถสร้างผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพที่ได้มาจากวัตถุของไทย สร้างความแตกต่างและเอกลักษณ์ให้กับผลิตภัณฑ์ ใช้ข้อได้เปรียบทางต้นทุนและคุณภาพ
- สร้างแบรนด์ที่แข็งแกร่งและโดดเด่น ตัวอย่างเช่น พัฒนาแบรนด์ที่มีเอกลักษณ์และจุดแข็งเฉพาะตัว เพื่อสร้างความแตกต่างจากคู่แข่ง ผู้บริโภคในยุคนี้จะสนใจแบรนด์ที่มีตัวตน มีจุดยืน
- ใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม รับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม ตัวอย่างเช่น พัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการที่ปลอดภัยและเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภค เป็นโดยคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม และผลกระทบต่อสังคม รวมไปถึงพนักงาน
- ทำความเข้าใจกับกลุ่มคนรักสัตว์เลี้ยง และพัฒนาสินค้าให้เกิดความได้เปรียบจากการเป็นสินค้าเพื่อสัตว์เลี้ยง ตัวอย่างเช่น การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการที่ตอบโจทย์ความต้องการของคนรักสัตว์เลี้ยง รวมถึงใช้ข้อได้เปรียบจากข้อจำกัดในสินค้าของคน เช่น ปลากระป๋องของคนจัดเป็นสินค้าควบคุม ที่หากจะปรับราคาต้องยื่นขออนุญาตกับกรมการค้าภายใน แต่สำหรับการผลิตอาหารกระป๋องสำหรับสัตว์ที่ใช้เศษวัตถุดิบจากการผลิตอาหารคน เมื่อเป็นอาหารกระป๋องสำหรับสัตว์จะไม่ใช่สินค้าควบคุม ดังนั้นหากผู้ผลิตวางแผนได้ดีจะสร้างโอกาสได้ หรือด้านบริการดูแลสัตว์เลี้ยง การจัดรูปแบบบริการให้รองรับกลุ่มคนที่มีสัตว์เลี้ยง สุขอนามัย โดยไม่กระทบต่อกลุ่มที่ไม่ได้ชอบสัตว์ ก็จะสามารถรองรับลูกค้าได้หลากหลายขึ้น
จากข้อมูลและเทรนด์เหล่านี้หวังว่าจะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถนำไปวิเคราะห์และวางแผนพัฒนาธุรกิจให้ทันต่อยุคสมัย เพื่อให้สามารถก้าวผ่านความท้าทายสิ่งต่าง ๆ สำหรับธุรกิจในยุคที่การแข่งขันสูงและสามารถเติบโตได้อย่างยั่งยืน
ที่มา :
- ttb analytic
- งานสัมมนา finbiz industry hack 2023 ติดอาวุธ อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม....สู่การเติบโตอย่างยั่งยืน โดย finbiz by ttb
- Global Wellness Institute
- Institute for Health Metrics and Evaluation
- Mordor Intelligence
- WHO
- IEA
- IRENA
- สำนักงานสถิติแห่งชาติ
finbiz by ttb
โครงการเสริมความรู้สู่การเป็น Smart SME ผ่านหลากหลายแพลตฟอร์ม
พร้อมองค์ความรู้ ที่ครบครัน จาก Partner ชั้นนำทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน
เพื่อให้ธุรกิจสามารถก้าวผ่านความท้าทายของโลกปัจจุบัน
ปรับตัวตอบโจทย์ยุคดิจิทัล พร้อมมุ่งสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน
อัปเดตทุกดิจิทัลเทรนด์ และความรู้ดี ๆ ที่ SME ไม่ควรพลาด
เพียงแอดไลน์ @ttbSME
